Sanat, en sessiz anlarda bile en güçlü sesi çıkarmayı başarıyor. Tarih boyunca devrimlerin, savaşların ve toplumsal değişimlerin gölgesinde sanat, bir anlatıcı, bir isyan bayrağı ve bir umut kaynağı olarak var olmuştur. Suriye iç savaşı da bunun en çarpıcı örneklerinden biri. Bombaların enkaza çevirdiği şehirlerde, dijital ekranlarda ve dünyanın dört yanındaki sergi salonlarında yankılanan tek gerçeklik şu: Sanat, savaşın sessiz tanığıdır. 2011’de Daraa’da çocukların duvarlara yazdığı “Halk rejimin düşmesini istiyor” sloganıyla başlayan hikaye, sadece Suriye’nin değil, tüm dünyanın dikkatini çeken bir isyanın fitilini ateşledi. Bu basit ama cesur eylem, bir halkın susturulmuş çığlığını sembolleştirdi. Çocukların gözaltında işkenceye uğraması, tüm ülkede öfke dalgası yarattı ve sanat, bu öfkenin dile geldiği bir araç haline dönüştü.
Örneğin, Abdalla Omari’nin savaştan ilham alan portreleri, savaşın insan yüzünü görmemizi sağladı. 2013’te ailesinden 40 kişiyi kaybeden Nayef’in portresi, Suriye’nin kayıp neslini bir çocuğun gözlerinden anlatıyordu. Sanat, yalnızca bir anlatı aracı değil, aynı zamanda bir duruş ve mesajdır. Sanatçı Alimam’ın Kingdom of Hyenas projesinde, savaşın taraflarını temsil eden liderlerin başlarını vahşi hayvanlarla değiştirmesi, savaşın karmaşıklığını ve insanlıktan uzaklaşmış yüzünü vurguluyor. Bu sadece Bashar al-Assad’a karşı değil, tüm bir sisteme karşı eleştiriydi. Çünkü Alimam’a göre, savaş sadece bir kuklanın değil, bir sistemin savaşıydı. Bugün Suriye’nin duvarlarından dijital ekranlara taşınan bu sanat eserleri, savaşın yalnızca bir trajedi değil, aynı zamanda bir direniş hikayesi olduğunu hatırlatıyor.
SEDNAYAHAPİSHANESİ‘NİNÖLÜMCÜLSESSİZLİĞİ
Sednaya Hapishanesi, Suriye rejiminin gölgesinde işkencenin ve vahşetin sessizce yankılandığı bir mekan olarak tarihe geçti. Ama ne oldu? Bu sessiz çığlıkları kim duydu ve duyulan bu sessizlik ne anlatıyor?
2016’da sanatçı ve ses araştırmacısı Lawrence Abu Hamdan, Sednaya’da yaşananları belgelemek için hayatta kalan altı mahkumla ‘kulaktan tanıklık’ yöntemiyle çalıştı. Sednaya’ya dair bilgi edinmek için, bu insanların karanlıkta ve sessizlikte geçen yıllar boyunca duydukları seslere dayanmak zorundaydı. Çünkü gözler bağlanmış, karanlık dayatılmış ve konuşmak ölümle eşdeğer hale getirilmişti. Ama bu sessizliğin içinde, bir susam tanesinin ezilişinin bile yankılanacak kadar güçlü bir ses olduğu bir dünya hayal edin. Sednaya, sadece bir hapishane değil; aynı zamanda bir silah olarak inşa edilmiş bir yerdi. Gözlerden uzak binada, sessizlik bir kontrol ve işkence aracı haline getirilmişti. Mahkumların öksürmeye, konuşmaya ya da ağlamaya cüret etmeleri ölüm demekti. Hayatta kalanların anlatıları, bu sessizliğin ne kadar ölümcül olduğunu ortaya koyuyor.
Bir tanık olan Jamal’ın sözleri bu durumu en çarpıcı şekilde açıklıyor: “Duyulan en yüksek seslerden biri, işkencenin korkunç gürültüsünün yanında, bitlerin ezilişiydi. Bu, bir susam tanesini parmaklarınızın arasında ezmek gibiydi.”
Sizin de mutfağınızda bir susam tanesi varsa, alın ve ezin. Şimdi, binlerce insanın olduğu bir binada böyle bir sessizliğin nasıl dayatıldığını hayal edin. Bu, sessizliğin ne kadar şiddetle korunduğunu anlamak için bir başlangıç olabilir. Sednaya’nın hikayesi bize ne anlatıyor? Sessizliğin bile bir sesi vardır ve bu ses, tüm dünyaya duyurulmalıdır. İnsanlık, bu tür vahşetlerin bir daha yaşanmaması için sessizliğin çığlığını duymalı.
MALİK AL-SHAMİ’DENÇARESİZLİĞİNHİKAYESİ
Savaşın yıkıcı yüzü, kimi zaman sayılarla ifade edilen kayıplar ya da acı dolu haber başlıklarıyla sınırlı kalır. Ancak Darayya’nın harabelerine baktığınızda, bambaşka bir ses duyarsınız: Abu Malik al-Shami’nin duvarlara işlediği sessiz ama güçlü bir çığlık. ‘Suriye’nin Banksy’si’ olarak bilinen Al-Shami, yıkılmış binaların duvarlarını birer tuvale dönüştürerek, savaşın insani maliyetini gözler önüne seriyor. Al-Shami’nin eserlerinde, kayıpların, direnişin ve çaresizliğin hikayeleri saklıdır.
Haber Kaynak : SABAH.COM.TR
“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”
News
